Bu aralar essaylerimle uğraşıp durduğum için nette zaman öldürürken kendimi suçlu hissediyorum. Ama bu beni alışveriş yapmaktan (daha doğrusu yapmaya çalışmaktan) alıkoymuyor.
İlk olarak geçtiğimiz günlerde açılan alışveriş sitesi Morhipo'dan bahsetmek istiyorum. Cem Boyner'in sahibi olduğu Markafoni + Beymen Online türü bir site olan Morhipo ilk açıldığı gün satışlara Balenciaga ile başlayarak beğenimi kazanmıştı. Ama siteyle ilgili bir çok problem var. Öncelikle ilk açıldığı günlerdeki kadar olmasa da site zaman zaman kilitleniyor. Beymen Online türü olan kısmında aynen Beymen Online'daki gibi ürün çeşitliliği o kadar kısıtlı ki, gardrobumu satışa çıkarsam aradan daha fazla designer ürün çıkar. Bu çeşit kıtlığı Markafoni türü süreli indirimli satışlara da yansımış. Balenciaga satışında tek bir çanta, iki tane charm, nedense "cüzdan" diye satılan bir pasaport kılıfı ve yine nedense "cüzdan" diye satılan bir coin purse dışında aksesuar yoktu. Marc by Marc Jacobs satışında da tek bir çanta modeli vardı hatırladığım kadarıyla. Chloe satışında hiç çanta görmedim. Dediğim gibi, çeşit sıfır. Ürünler bilmemkaç sezon öncesinden kalma. Ve fiyatlar bu kadar eski sezon ürünlere verilesi fiyatlar değil. İki sezon öncesinden kalma Marc by Marc Jacobs çanta geçen sene Harvey Nichols'da falan indirimdeyken satıldığı fiyatın aynısına satılıyordu. Ve buna rağmen Morhipo'daki MbMJ satışında bu çanta tükenmişti. Çünkü insanlar enayi yerine konulduklarının farkında olmayıp Türkiye'de MbMJ satan pek yer bulunmadığından o fiyatı o çantanın normal fiyatı sanıyorlar. Değil. Bu kazıkçılık Beymen'de de gayet mevcut. Bir Balenciaga çantanın Beymen fiyatıyla Avrupa'daki herhangi bir department store fiyatını karşılaştırın, neden bahsettiğimi anlayacaksınız.
Bu aralar yeni bir Balenciaga alma isteği var fena halde içimde, o yüzden bakınıp duruyorum. Almak için İngiltere'ye dönmeyi beklemek istemediğimden ve Morhipo, Beymen gibi yerlerden umudumu kestiğimden Gittigidiyor'a baktım. Balenciaga diye aratınca 727 ürün çıkıyor. 8 tanesi dışındakilerin sahteliğinden eminim. O 8 tanenin gerçekliği/sahteliği hakkında da yorum yapamıyorum, çünkü yeterince fotoğraf koymamış satıcılar. Ayrıca o 8 çantanın 6'sının fiyatı fena halde abartıydı. Kusura bakmayın ama insanın ikinci el bir çantaya, Balenciaga bile olsa, 1500TL'den fazla para vermesi için aptal olması lazım (koleksiyon yapan, ve illa x yılının y rengi çantasını arayanları saymazsak). Mesela, bu bahsettiğim çantaların birisi 2.200TL'ye satılıyor Gittigidiyor'da. Satıcı çantanın Beymen'de 3700TL'ye satıldığını yazmış, doğru mudur bilemem ama öyleyse şaşırmam. Aynı çantayı şu anda İngiltere'de Balenciaga'nın kendi butiğinden alırsanız £945 ediyor, yani 2360TL. O zaman ben gidip bu çantayı 2360TL'ye Balenciaga'dan alıp bir yerine bir şey olduğunda ücretsiz tamir ettirebilecek ve gerçekliğinden %100 emin olabilecekken, neden Gittigidiyor'dan gerçekliğinden emin olamadığım ve ikinci el olduğu halde 2200TL'ye alayım? Şu ana kadar hem 2. el "kesinlikle orijinal" designer ürünler sattığını iddia eden dükkan OriginalSeconds'dan, hem de Beymen'den aldığını söylediği çantaları Gittigidiyor'da satan bir sürü insandan çantanın orijinal olduğunu kanıtlayacak fotoğraflar istedim. OriginalSeconds'dan ekstra fotoğrafları olmadığına dair bir mesaj aldım, diğer satıcıların hiç birinden cevap almadım şu ana kadar. Hatta bazılarının satışlarında "'Çakma mıdır' gibi şeyler sormayın, cevaplamaya gerek bile görmeyeceğim, bu çanta orijinaldir" türü salak saçma şeyler yazıyor. Sanırım gerçekten insanları bu kadar enayi sanıyorlar.
Ve malesef, onları haklı çıkaracak insanlar var.
eBay UK'de gayet sahte Balenciaga çantaların 1000TL civarı fiyatlara satıldığına o kadar çok denk geliyorum ki, anlatamam. Çünkü insanlar nelere bakmaları gerektiğini bilmiyorlar (kimsenin sahte olduğunu bildiği bir çantaya o kadar fazla para vermeyeceğini varsayıyorum).
O yüzden eBay, Gittigidiyor gibi sitelerden Balenciaga almak isteyenler için minik bir rehber hazırladım. Beymen gibi yerlerin sizi kazıklamasına izin vermeyin, internetten ikinci el (ya da bazen birinci el) çok uygun fiyata orijinal bir Balenciaga alabilirsiniz, ama paranızı dolandırıcılara kaptırmamak için bazı şeylere dikkat etmeniz gerekiyor.
1- Öncelikle sabırlı olun. Kafanızda bir çantaya ödeyeceğiniz maksimum fiyatı belirleyin (fiyatınız tabii ki gerçekçi olmalı), ve o fiyata bir Balenciaga bulana kadar belki de aylarca beklemeye hazır olun. Ben ilk Balenciaga'mı alırken 8 ay boyunca her günü eBay'e girip yeni gelen Balenciaga çantalara bakarak geçirdim ve sonunda aldığım çanta teklif verdiğim 10. çanta falandı. Dediğim gibi, sabırlı olun. Acele edip bütçenizi aşan çantalar almayın.
2- Belli bir fiyattan aşağı orijinal bir Balenciaga alamayacağınızın farkında olun. Çok klişe olabilir ama "doğru olamayacak kadar güzel" lafı çok ucuza satılan çantalar için gayet geçerli: O kadar ucuzsa, orijinal değildir. eBay UK için konuşacak olursam; çok kullanılmış, kenarları deri yırtılacak kadar hasar görmüş ve Twiggy ya da First boyutunda bir Balenciaga'yı 150 pound'a falan alabilmeniz mümkün. İkinci el, ama yeni gibi görünen aynı boyutta bir Bal çantayı da 250 pound'dan başlayan fiyatlara alabilirsiniz (ama bunun 2, hatta 3 katını da ödemek zorunda kalmanız mümkün, eğer sabırlı olmayıp buy-it-now olarak satan insanlardan alırsanız). Bundan daha az fiyata gördüğünüz çanta %99.99999999999 ihtimalle sahtedir.
(2012 Aralık'ta gelen edit: Bu sene Balenciaga çantaların ikinci el satış fiyatı fena halde düştü. 150-200 pound'a gayet iyi durumda ve orijinal çantalar bulmak mümkün. Ama tabii ki Velo, Work, City gibi en çok talep gören modelleri o fiyata bulamıyorsunuz.)
3- Kesinlikle çantanın kendi fotoğrafı yerine stok fotoğrafı koyan ve "Çantanın teslim süresi 9-12 iş gününü bulabilir" türü şeyler diyenlerden uzak durun. Fotoğraflarda çantanın sapları falan naylonla kaplıysa uzak durun. Bir de neden bilmiyorum ama Gittigidiyor'da "USA'den Balenciaga" türü ibareler görüyorum bir sürü, *kesinlikle* uzak durun, bunları hepsi Uzakdoğu'dan geliyor.
4- Çantanın "bale" (omuz askısının ucundaki metal parça) fotoğrafını görmeden kesinlikle almayın. Eğer "Omuz askısı kayboldu" falan deniyorsa çantanın sahte olma ihtimali çok yüksek.
Bu kısmın yuvarlak, ve iki tarafın birleşmesinden biraz önceki kısmın biraz içeri doğru kıvrımlı olması gerekiyor (ilk fotoğraftaki gibi). Eğer yuvarlak ama kıvrımsızsa (2. fotoğraftaki gibi) ya da köşeliyse (3. fotoğraftaki gibi) çanta sahtedir.
2- Çantanın "rivet"lerinin (sapın sonunda deriyi zımbalayan kısım) fotoğrafını görmeden almayın. 2005 S/S öncesi rivet'lerde çentik yoktu, ondan sonra üretilen çantalarda ince uzun çentikler var (ilk fotodaki gibi). Eğer çentikler ince uzun değil de C şeklinde ise (2. fotodaki gibi) çanta sahtedir.
3- Çantanın içindeki Balenciaga etiketinin en üst dikişi çantanın rengi ne olursa olsun her zaman siyahtır. Sahtelerde genelde en üst dikiş de diğer dikişlerle aynı renk (yani çantanın renginde) olur. Kaliteli bir sahte değilse bir sahteyi en kolay ele veren ayrıntı budur.
Aşağıdaki fotoğrafların ilki sahte, ikincisi orijinal.
Ayrıca etiketteki rakamlarda 1 sayısının orijinal çantada kuyruksuz, dümdüz bir 1 olduğuna; ama sahtesinde 1'in üst ucunun kuyruklu olduğuna dikkat edin.
4- Etiket size çanta hakkında çok şey anlatabilir. Örneğin, bir üstteki fotoğraftaki turuncu çanta bir City.
Buradan da görebileceğiniz gibi City'lerin metal etiketi olması gerekiyor (bazı modeller deri etiketli oluyor). Seri numarasının 115748 olması gerekiyor, yani seri numarası doğru. Bu numaranın etiketin arka kısmında da tutması gerekiyor, o yüzden arkanın da fotoğrafını mutlaka görün. U harfi bize
2007 FW sezonunda üretildiğini gösteriyor. 2005'ten sonra üretilen modellerde Balenciaga ve Paris'in arasında _ yerine nokta bulunuyor, bu etikette nokta olduğundan o da tutuyor. Ayrıca mutlaka
buradan hangi sezonda hangi renklerin üretildiğine bakın, eğer çanta sahteyse o sezon o renkte bir çanta üretilmemiş olmasından anlarsınız. U harfi bize bu çantanın 2007 FW sezonunda üretildiğini gösterdiğine göre, çantanın rengi Marigold/Jaune.
5- Eğer çantadan beyaz bir iple bağlı olarak etiket sarkıyorsa çanta sahtedir. Eğer ayna kısmında deride aynanın izini görebiliyorsanız çanta sahtedir.
6- Çantanın deri iplerini birleştiren minik yuvarlaklarda delik varsa çanta sahtedir. Yuvarlağın tamamen deliksiz olması gerekiyor.
7- En önemlisi çantanın derisi. Yukarıda bahsettiğim tüm detaylara dikkat etseniz bile sahte olduğunu anlayamayacağınız super fake denen inanılmaz kaliteli sahteler çıktı piyasaya son yıllarda. O durumda sahteyi ele veren sadece derisi oluyor. Sahtelerin derisi parlak ve plastikimsi görünüyor, ayrıca kimyasal kokuyor, üzerinde yapıştırıcı lekeleri/artıkları olabiliyor. Orijinaller çok yumuşak ve ince derili oluyor, deri daha pürüzsüz görünüyor ve çanta alındıktan yıllar sonra bile deri kokuyor.
8- Son olarak, çantanızı *kesinlikle*
The Purse Forum'daki Authenticate This Balenciaga kısmında sorun. Onlar sahte diyorsa sahte olduğuna emin olabilirsiniz. Orada çantanız hakkında yorum yapılmasını rica ettiğinizde de yukarıdaki fotoğraflara ihtiyacınız olacak. Eğer bir satıcıdan bu fotoğrafları istediğinizde herhangi bir nedenden dolayı yollamıyorsa kesinlikle uzak durun. En kötü ihtimalle dolandırıcı, en iyi ihtimalle uyuz bir insandan zaten alışveriş yapmak istemezsiniz.
Şimdilik aklıma gelenler bunlar.
İyi alışverişler.